Bitwa nad Bzurą - największe starcie kampani wrześniowej

Bitwa nad Bzurą została uznana za największe starcie wojsk polskich i niemieckich w czasie kampanii wrześniowej. Walka trwała od 9 września do 22 września 1939 roku.

Wojska III Rzeszy dążyły do okrążenia oddziałów armii polskiej na terenach przyznanych im w aneksie paktu Ribbentrop-Mołotow. Niemcy nie zwracali jednak szczególnej uwagi na najdalej wysuniętą na zachód armię "Poznań”, która dowodzona była przez gen. Tadeusza Kutrzebę. Armia ta unikając okrążenia wycofywała się na wschód, aż do połączenia się z dywizjami armii "Pomorze” gen. Władysława Bortnowskiego.

Dwie armie stanowiły już znaczną siłę, dlatego gen. Kutrzeba, planował uderzyć połączonymi siłami na 8. Armię Niemiecką, kierującą się w stronę Warszawy. Naczelne Dowództwo podjęło decyzję rozpoczęcia polskiej kontrofensywy znad rzeki Bzury. Dnia 9 września wydano rozkaz ataku na północne skrzydło Grupy Armii Południe, aby zmusić wojska niemieckie do zaprzestania pościgu za armiami: „Prusy”, „Lublin”, „Kraków” i „Karpaty”.

Fot. 1939.pl

Szybki atak zaskoczył armię niemiecką. Niemcy musieli przegrupować swoje siły, które podążały ku Warszawie. Do ataku ruszyły setki czołgów i samolotów. Sytuacja była na tyle poważna, że teren walki wizytował Adolf Hitler. Wódz III Rzeszy obawiał się, że polskie wojska mogą również uderzyć na tyły armii niemieckiej, a to pokrzyżowałoby jego plany.

Przybywające wciąż nowe siły niemieckie zmuszały jednak Polaków do obrony. W końcu wyczerpujące się zapasy amunicji zmusiły rozbite armie „Pomorze” i „Poznań” do wycofywania się w kierunku Warszawy.

W bitwę pod Bzurą, jedną z najzacieklejszych bitew II wojny światowej, zaangażowanych było ponad pół miliona żołnierzy po obu stronach. Polski kontratak pomimo porażki, był ważnym etapem kampanii wrześniowej. Zaskoczeni Niemcy musieli zmienić swoje plany działań, co oddaliło datę kapitulacji Warszawy. Atak ten zatrzymał także niemiecką formację pancerno-motorową, która miała wzmocnić działania na Lubelszczyźnie.

Niemiecki strateg gen. Ericha von Mansteina pisał: "Bitwa nad Bzurą stała się największą bitwą w zwarciu toczącej się kampanii polskiej, jej punktem kulminacyjnym, jeśli nie rozstrzygającym. Nie dorównuje rezultatom późniejszych kotłów mających miejsce w Rosji, ale do czasu kampanii rosyjskiej była największą bitwą stoczoną w okrążeniu”.

Walka żołnierzy polskich nad Bzurą została upamiętniona na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie po 1990 roku napisem „BZURA 9 - 22 IX 1939”.