Historia komunikacji miejskiej we Wrocławiu

Historia komunikacji zbiorowej rozpoczęła się na przełomie XVIII i XIX wieku w okresie rozwoju przemysłu – rewolucji przemysłowej. Nowo powstające zakłady przemysłowe powstawały na obrzeżach miast z dala od gęstej zabudowy, co powodowało zapotrzebowanie na przewóz coraz większej liczby pracowników. Dotychczasowe pojazdy ciągnięte przez konie tzw. omnibusy, ze względu na ciężar wozu i nierówności terenu z trudem sprostowywały zadaniom. Rewolucją w transporcie zbiorowym w tym czasie okazały się szyny, wynalezione i stworzone przez angielskiego inżyniera Benjamina Outrama – od jego nazwiska pochodzi nazwa pociągu miejskiego – tramwaju. Wprowadzenie szyn zmniejszyło tarcie, zniwelowało nierówności terenu. Zmiana kół na stalowe dała możliwość wprowadzenia cięższych pojazdów. Szyny użyto po raz pierwszy w Nowym Jorku w 1832 roku. Kolejną rewolucją było zastąpienie koni pociągowych poprzez wprowadzenie silników elektrycznych – pierwszy silnik skonstruował rosyjski uczony Jakobi. Został on wykorzystany do prób z pojazdami szynowymi w 1876 roku w Petersburgu. Tramwaje wykonywały nie tylko zadanie przewozu osób, ale dzięki wagonom towarowym wykonywały zadania przewozowe dla zakładów lub własnej firmy.

We Wrocławiu historia komunikacji miejskiej ma swój początek w 1862 roku. Omnibusy konne eksploatowało Breslauer Omnibus-gesellschaft - BOG (istniejące do 1913 roku). Omnibusy nie mogły konkurować z tramwajami.

W roku 1876 powstało Wrocławskie Towarzystwo Kolei Ulicznej (Breslauer Strassen - Eisenbahn Gesellschaft – BSEG). Towarzystwo otrzymało koncesję na budowę sieci tramwajów konnych. Pierwszy wagon tramwajowy ciągniony przez konia wyjechał na ulice Wrocławia 10 lipca 1877 roku. Kursował na trasie od ulicy Krasińskiego do Ogrodu Zoologicznego.

Trasy tramwajów konnych, na początku jednotorowe z mijankami, z czasem rozbudowywano o drugie tory, co pozwoliło zwiększyć ruch na trasie. Korzystano z dwóch zajezdni: przy ul. M. Skłodowskiej - Curie 39 i Powstańców Śląskich 98. Wyposażone były w łaźnie dla koni, kuźnie, myjnie wozów pasażerskich, piwnice ogniotrwałe na naftę, wagi cetnarowe, warsztaty naprawcze i lakiernie. Pod koniec kwietnia 1906 roku wycofano ostatni tramwaj konny we Wrocławiu.

Źródło: http://tramwaj-zabytkowy-po-wroclawiu.pl.tl/Wroclawskie-tramwaje-d-.htm

W 1892 roku koncesję na budowę tramwajów elektrycznych otrzymała nowo powstała spółka Elektryczne Tramwaje Wrocław (Elektrische Strassenbahn Breslau – ESB), druga obok BSEG. Pierwszy tramwaj elektryczny wyruszył w połowie czerwca 1893 roku. Pokonywał trasę z Grabiszyna na Rakowiec. Był to zarazem pierwszy tramwaj elektryczny na obecnych ziemiach polskich. W tym czasie spółka BSEG prowadziła dalszą intensywną rozbudowę torowisk tramwajowych, a w roku 1899 podpisała umowę z władzami miejskimi dotyczącą zelektryfikowania sieci tramwajowej. Aby pomieścić dużą ilość wagonów wybudowane dwie zajezdnie: pierwszą przy ul. Słowiańskiej (otwarta w 1910 roku), drugą przy ul. Wróblewskiego (otwarta w 1913 roku). Na początku XX wieku pojawił się też trzeci przewoźnik: Stadtische Strassenbahn Breslau – SSB z zajezdnią przy ul. Ślężnej.

Źródło: http://tramwaj-zabytkowy-po-wroclawiu.pl.tl/Wroclawskie-tramwaje-d-.htm

W roku 1911 i 1924 BSEG i ESB zostały włączone do spółki Tramwaje Miejskie Wrocław (Stadtische Strassenbahn Breslau – SSB). Spółka ta, już jako jedyny przewoźnik w mieście, mająca pokaźną sieć tramwajową (21 linii), wprowadziła w lipcu 1925 roku także komunikację autobusową. Ciekawym rozwiązaniem było wykorzystywanie przez tramwaje jednej wspólnej szyny z kolejką wąskotorową na trasie pl. Staszica – ul. Na Polance (9670 m) z zastosowaniem „mijanek”. Długie składy pociągów powodowały niekiedy zakłócenia w ruchu tramwajów.

W 1939 roku SSB zostało przemianowane na Wrocławskie Zakłady Komunikacyjne (Breslauer Verkehrsbetriebe) – BVB (posiadały one 78,2 km torów, po których poruszały tramwaje 22 linii). Po wojnie w maju 1945 roku powstały Zakłady Komunikacyjne Miasta Wrocławia. Już 4 czerwca uruchomiły autobus z Karłowic do Podwala. Dzięki zaangażowaniu ludzi 22 sierpnia udało się ponownie uruchomić pierwszą linię tramwajową ul. Spółdzielcza – ul. Słowiańska. W części obsługę stanowili jeszcze Niemcy przebrani w mundury wzorowane na mundurach przedwojennych warszawskich konduktorów. 

 
Źródło: Na podstawie "O wrocławskich tramwajach", J. Maciejewski, Wrocław 2004

W 1951 roku Zakłady Komunikacyjne Miasta Wrocławia przekształciły się w Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz