IPN nawiązał współpracę z Muzeum Getta Warszawskiego

Przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Getta Warszawskiego podpisali umowę o współpracy na płaszczyźnie edukacyjnej, wystawienniczej i naukowej. Powstające muzeum otrzyma od IPN archiwalne dokumenty. W piątek minie 76 lat od rozpoczęcia powstania w Getcie Warszawskim. Powstania, w którym chodziło o godną śmierć, bo na zwycięstewo nie było szans - mówią historycy. 

W Warszawie Niemcy utworzyli getto 2 października 1940 roku. Masowe unicestwienie narodu żydowskiego okupanci rozpoczęli w styczniu 1942 r. po konferencji w Wannsee, na której omówiono plany zagłady. Niemcy w getcie w Warszawie stłoczyli około 450 tys. osób pochodzenia żydowskiego. Tysiące zabił głód i choroby. Latem 1942 r. 75 proc. mieszkańców wywieziono do Treblinki, gdzie większość Niemcy zamordowali. 19 kwietnia 1943 r. oddziały niemieckie wkroczyły do żydowskiej dzielnicy i rozpoczęli jej likwidację.  Wtedy też wybuchło powstanie, które zakończyło całkowitą likwidacją getta.

Tworzenie Muzeum Getta Warszawskiego zainaugurowano w lutym ubiegłego roku. Dziś jego dyrektor Albert Stankowski i prezes IPN dr Jarosław Szarek podpisali umowę o wzajemnej współpracy. Różnie było z pamięcią o Powstaniu Warszawskim i Powstaniu w Gettcie Warszawskim - mówił dr Jarosław Szarek: "Na zachodzie większa była wiedza o powstaniu w Getcie Warszawskim, żeby to zmienić kilkanaście lat temu powstało Muzeum Powstania Warszawskiego. W Polsce było odwrotnie, dzisiaj od wielu miesięcy nadrabiamy ten czas tworząc Muzeum Getta Warszawskiego." Przez długie lata na Zachodzie oba powstania były mylone lub traktowane jako jedno.

W ramach współpracy IPN udostępni szereg materiałów archiwalnych związanych z losami żydów na ziemiach polskich. Jednym z nich jest oryginał raportu Jürgena Stroopa, dowódcy niemieckich sił liwidacyjnych w Getcie Warszawskim – zauważył dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego Albert Stankowski: "Będziemy się starali zgromadzić jak najwięcej oryginalnych eksponatów i dokumentów. Zaprezentowany dziś raport Stroopa jest jednym z najważniejszych źródeł dokumentujących eksterminację polskich żydów podczas II Wojny Światowej."

 
Do Muzeum IPN przekaże między innymi akta Najwyższego Trybunału Narodowego i akta tajnej niemieckiej policji państwowej. To tylko część z materiałów dotyczących II wojny światowej, jakie w swoim zasobie ma IPN - podkreśliła dyrektor Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Marzena Kruk: "Posiadamy blisko 4 km dokumentów, które odnoszą się do okresu II Wojny Światowej, są to m.in. dokumenty wytworzone przez organy bezpieczeństwa III rzeszy niemieckiej."

Otwarcie Muzeum Getta Warszawskiego planowane jest na 2023 rok, w 80. rocznicę rozpoczęcia powstania. (Fot. Edward Jasnosz)